समग्र शिक्षा अंतर्गत सन २०२३-२४ मध्ये शासकीय शाळांमध्ये मुलांच्या प्रतिभेचे संगोपन करण्यासाठी व्यक्तिमत्त्व विकास कार्यक्रमाची (Personality Development Programme for Nurturing Talents) राज्यात प्रभावी अंमलबजावणी करण्याबाबत मार्गदर्शक सूचना.
कला केवळ मनोरंजनाचे साधन म्हणून नव्हे तर आत्म-अभिव्यक्ती आणि आपला सांस्कृतिक वारसा जपण्याचे कार्य करते. ज्या विद्याथ्यांना कला क्षेत्रात करिअर करण्याची इच्छा आहे त्याना दर्जेदार प्रशिक्षण आणि मार्गदर्शनाचा अभाव यासारख्या अनेक आव्हानांना तोंड द्यावे लागते. शालेय जीवनात विद्यार्थ्यांचा सर्वागीण विकास करण्यासाठी प्रत्येक विद्यार्थ्यांमध्ये अंतर्भूत असलेली सर्जनशीलता ओळखून त्याचे सवर्धन करणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना त्यांची कलात्मक आवड जोपासण्यासाठी व जीवनावश्यक कौशल्ये विकसित करण्यासाठी त्यांची उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी प्रेरणा व प्रोत्साहन मिळेल व विद्यार्थ्यांना कला क्षेत्रात करिअर करण्यासाठी आवश्यक असलेले कौशल्य प्राप्त होईल. याकरिता प्रख्यात कलाकारांद्वारे शिकविलेले अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना कला क्षेत्रात करिअर करण्यासाठी आवश्यक असलेले कौशल्य आणि ज्ञान प्राप्त करण्यास सहकार्य करतील. त्याअनुषंगाने मुलांच्या प्रतिभेचे संगोपन करण्यासाठी व्यक्तिमत्त्व विकास कार्यक्रमाची अंमलबजावणी करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
सन २०२३-२४ मध्ये समग्र शिक्षा अंतर्गत Project Innovation (Rec)-(State Specific) (Elementary) -
Personality Development Programme for Nurturing Talents अंतर्गत शासकीय व स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या इयत्ता १ ली ते ८ वी च्या ६५.४९४ शाळांमध्ये (प्राथमिक आणि माध्यमिक) विद्याथ्यांच्या प्रतिभेचे संगोपन करण्यासाठी व्यक्तिमत्य विकास कार्यक्रमाची (Personality Development Programme for Nurturing Talents) अमलबजावणी करण्याकरिता तरतूद मंजूर आहे.
केंद्र शासनाने मंजूर केलेल्या निधीच्या अधिन राहून या कार्यालयाकडून विहित प्रक्रियेद्वारे M/s. Earthen Roots Private Limited या सेवादारकाची स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांच्या सर्वागिण व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी तसेब विविध कलागुणांचे संवर्धन करण्यासाठी निवड करण्यात आली आहे. दि. ०१/०३/२०२४ ते दि. ३१/०३/२०२४ या कालावधीसाठीचा त्यांचे सोबत आवश्यक तो करार करण्यात आला असून उका रावादारकारा यहा पुरवठा आदेश निर्गमित करण्यात आला असून सदर सेवादारकामार्फत डिजिटल इंटरएक्टिव्ह प्लॅटफॉर्मद्वार प्रख्यात कलाकारांद्वारे त्यांच्या संबंधित विषयांमध्ये नैपुण्य असलेल्या कौशल्यांचे अभ्यासक्रम शिकविण्यात येणार आहेत. याबाबतचा Scope of Work पुढीलप्रमाणे-
A एजन्सी खालील कार्यक्षेत्र हाती घेईल प्रकल्प एजन्सीने विविध कला, क्रीडा, व्यवसाय आणि व्यक्तिमत्व संवर्धन विषयांवर ऑनलाइन प्रशिक्षण अभ्यासक्रम आयोजित केले पाहिजेत. तात्पुरते विषय/अभ्यासक्रम जे तो एजन्सीद्वारे कव्हर करेल ते खालीलप्रमाणे आहेत:
आवड आधारित अभ्यासक्रम जसे की:
गायन अभिनय
नाच
छायाचित्रण
फिल्म मेकिंग
वन्यजीव छायाचित्रण
लेखन
कौशल्य आधारित अभ्यासक्रम जसे की:
संभाषण कौशल्य
सार्वजनिक चर्चा
बॉक्सिंग आणि फिटनेस
स्वयंपाक
आत्मविश्वास निर्माण करणे
2. कोर्सेस 15-20 संख्येने, प्रख्यात व्यक्ती/सेलिब्रेटींनी प्रदान केले पाहिजेत ज्यांना त्यांच्या डोमेनमध्ये 20 वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव आहे. 3. प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी एजन्सी सर्व संबंधित शाळांच्या अधिकाऱ्यांना मदत करेल
मेक अप करा
डिजिटल साक्षरता
उद्योजकता
प्रतिमा व्यवस्थापन.
सर्व विद्यार्थी उपकरणांवर आणि ते साध्य करण्यासाठी प्राथमिक प्रशिक्षण आयोजित करा. 4. एजन्सी आवश्यक डिजिटल प्लॅटफॉर्म प्रदान करेल उदा. ॲप/वेबपेज इ. जे Android/IOS/इंटरनेट ब्राउझरवर कार्यरत असेल. एनक्रिप्टेड डिजिटल ऍक्सेसद्वारे विद्यार्थ्यांना अभ्यासक्रम आणि संबंधित व्हिडिओ प्रदान करण्यासाठी Google Chrome.
6. विद्यार्थ्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी एजन्सीने ॲप/डिजिटल प्लॅटफॉर्ममध्ये चॅट मॉड्यूल प्रदान केले पाहिजे. एजन्सीने विद्यार्थ्यांना त्यांचे परफॉर्मन्स अपलोड करण्यासाठी ॲपमध्ये स्पर्धा मॉड्यूल प्रदान केले पाहिजे.
7. सुधारित शिक्षण अनुभवासाठी एजन्सीने 4k गुणवत्तेपर्यंत व्हिडिओ प्रदान केले पाहिजेत. विद्यार्थ्यांना व्यस्त ठेवण्यासाठी प्रत्येक प्रशिक्षण व्हिडिओचा कालावधी 5-15 मिनिटांचा असावा. प्रत्येक कोर्सचा एकूण कालावधी 3-7 तासांचा असावा. प्रत्येक विद्यार्थ्याने त्याच्या आवडीनुसार अभ्यासक्रमांच्या गुलदस्त्यातून विशिष्ट कला प्रकार जोपासू शकतो आणि संबंधित तज्ञांकडून वैयक्तिक मार्गदर्शन मिळवू शकतो.
8. एजन्सी डिजिटल प्लॅटफॉर्मद्वारे अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर प्रत्येक विद्यार्थ्याला वैयक्तिक स्वाक्षरी केलेले प्रमाणपत्र प्रदान करेल.
9. एजन्सीने प्रत्येक शाळेचे मुख्याध्यापक, जिल्हा शिक्षणाधिकारी, समग्र शिक्षा विभाग आणि राज्य शिक्षण विभाग यांना लाइव्ह ऑनलाइन डॅशबोर्ड प्रदान करावा.
B. प्रकल्पाची अंमलबजावणी. प्रकल्प अंमलबजावणीची पद्धत.
1) कार्य II: एजन्सी शाळेच्या मुख्याध्यापक/शिक्षकांना सर्व बाबींमध्ये ऑनलाइन प्रशिक्षण प्रदान करेल विद्यार्थ्यांना पुढील मार्गदर्शन करण्यासाठी प्रकल्प.
2) कार्य II: एजन्सी प्रत्येक शाळेतील विद्यार्थ्यांच्या संख्येनुसार अभ्यासक्रमांचे कूपन कोड तयार करेल आणि प्रत्येक वैयक्तिक विद्यार्थ्याद्वारे वापरण्यासाठी ते शाळेच्या मुख्याध्यापकांकडे सुपूर्द करेल.
3) कार्य III: शाळेचे मुख्याध्यापक/शिक्षक विद्यार्थ्यांना ॲप कसे डाउनलोड करायचे आणि प्रशिक्षण व्हिडिओ पाहण्यासाठी विनामूल्य कोर्स कूपन कोड कसे वापरायचे याबद्दल मार्गदर्शन करतील. ॲपच्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांना दररोज त्यांचे प्रश्न तज्ञांना विचारता येतील. विद्यार्थ्यांनी करावे
4) त्यांचे कार्यप्रदर्शन व्हिडिओ ॲपवर अपलोड केल्यावर वैयक्तिक अभिप्राय प्राप्त करा. कार्य IV: शाळेचे मुख्याध्यापक/शाळा विद्यार्थ्यांना कसे करावे याबद्दल मार्गदर्शन करतील
5) सेलिब्रिटी स्वाक्षरी असलेले प्रमाणपत्र डाउनलोड करा. कार्य V: एजन्सी प्रशिक्षण घेतलेल्या विद्यार्थ्यांची संख्या आणि प्रत्येक विद्यार्थ्याने एमपीएसपीला मिळालेल्या प्रमाणपत्रांचा तपशील संपण्यापूर्वी अहवाल प्रदान करेल.
6) टास्क VI: एजन्सी जिल्हा आणि राज्य स्तरावर प्रतिभा ओळखून त्यांचा सत्कार करेल.
प्रकल्प.
की परफॉर्मन्स इंडिकेटर (KPI) MPSP द्वारे प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीचे मापदंड मोजण्यासाठी खालील KPIs वापरले जातील:
KPIs
1. अभ्यासक्रम डाउनलोड करून पाहणारे एकूण विद्यार्थी
2. विद्यार्थ्यांनी डाउनलोड केलेली एकूण स्वाक्षरी केलेली प्रमाणपत्रे.
70% (सत्तर टक्के) वेब लर्निंग प्लॅटफॉर्मचे ॲप डाउनलोड करणे/उपयोग प्रत्येक संबंधित शाळेतील लक्ष्यित विद्यार्थी त्यासाठी प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी मानले जातील
विशिष्ट शाळा.
KPIs/प्रकल्पाचे निरीक्षण
एजन्सी प्रत्येक शाळेच्या मुख्याध्यापकांना थेट ऑनलाइन डॅशबोर्ड प्रदान करेल. जिल्हा शिक्षणाधिकारी, समग्र शिक्षा विभाग आणि राज्य शिक्षण विभाग.
2. डॅशबोर्ड विद्यार्थ्यांचा विस्तृत डेटा दर्शवेल जसे की किती विद्यार्थी आहेत.
नोंदणीकृत, अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याचा तपशील आणि विद्यार्थ्यांनी प्रमाणपत्रे डाउनलोड करणे. प्रकल्प KPIs च्या पूर्ततेचे मूल्यांकन MPSP द्वारे ऑनलाइन डॅशबोर्डद्वारे केले जाईल. सब्ब, मे. Earthen Roots Private Limited किंवा Rowadarkakaduna सरकार आणि स्थानिक स्वराज्य संस्था संस्थांच्या शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांच्या सर्वागिण व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी तसेच विविध कलागुणांचे संवर्धन करण्यासाठी आपणांस पुढील प्रमाणे निर्देश देण्यात येत आहेत.
१) सदर सेवादारकामार्फत तयार करण्यात आलेले 'सेलिब्रिटी स्कूल' हे एक ऑनलाईन डिजिटल इंटरएक्टिव्ह प्लॅटफॉर्म आहे जिथे सेलिब्रिटिज स्वतःचे सराव तंत्र (रियाझ टेक्निक), परफॉर्मन्स स्टाईल. सिक्रेट टिप्स इत्यादी व्हिडिओज् च्या माध्यमातून शिकविणार आहेत.
२) 'सेलिब्रिटी स्कूल' या ऑनलाईन डिजिटल इंटरएक्टिव्ह प्लॅटफॉर्मवर व्यक्तिमत्त्व विकास आणि आर्टस संबंधित १८ सेलिब्रिटीचे कोर्स आहेत. उदाहरणार्थ,
(१) आशा भोसले यांचे गायन कोर्स
(२) नवाजुद्दीन सिद्दीकीचा यांचे अभिनय कोर्स
(३) गणेश आचार्य यांचे नृत्य कोर्स
(४) शान यांचे गायन कोर्स
(५) डबू रतनानी यांचे फोटोग्राफी कोर्स
(6) साबिरा मर्चंट यांच कम्युनिकेशन स्किल्स कोर्स
(७) सुधीर शिवराम यांचे वन्यजीव (Wildlife) फोटोग्राफी कोर्स
८) मेरी कोम यांचे फिटनेस कोर्स
(९) रणवीर ब्रार यांचे पाककला (Cooking) कोर्स
(१०) मधुर भांडारकर यांचे दिग्दर्शन (Direction) कोर्स
(११) मान्या सिंग यांचे आत्मविश्वास वृद्धी (Confidence Building) कोर्स
(१२) ओजस रजानी यांचे Make up and Hair कोर्स
(१३) हुसैन जैदी यांचे Writing बाबत कार्स
(१४) विवेक भार्गव यांचे Digital Age १०१ बाबत कोर्स (१५) डॉ. कुलजित उप्पल यांचे Image Management कोर्स
(१६) तन्वी भट यांचे Public Speaking कोर्स
(१७) प्रसाद कापरे यांचे Luxury Brand Management कोर्स
(१८) तानाजी जाधव यांचे Social Work बाबत कोर्स
३) सेलिब्रिटी स्कूल' या ऑनलाईन डिजिटल इंटरएक्टिव्ह प्लॅटफॉर्मवर विद्यार्थ्याने यशस्वीरित्या पूर्ण केलेल्या अभ्यासक्रमाचे संबंधित सेलिब्रिटीची स्वाक्षरी असलेले प्रमाणपत्र सदर संस्थेमार्फत देण्यात येणार आहे.
४) राज्यातील सर्व शासकीय व स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या शाळेतील मुख्याध्यापकांनी हा प्रकल्प यशस्वीरित्या राबविण्यासाठी खालील गोष्टी विद्यार्थ्यांकडून करुन घ्याव्यात.
(१) मोबाईलवर Google Playstore / Appstore मधून celebrity school app डाउनलोड करण्यात यावे.
(2) Continue with Email या option वर क्लिक करावे. त्यासाठी Email Address साठी school@maharashtra.in हा Email ID आणि Password 123-456 असे नोंदवून Login करावे. (३) Login केल्यानंतर १८ सेलिब्रिटी कोर्सेस उपलब्ध आहेत. विद्यार्थ्यांनी आपल्या आवडीनुसार ट्रेनिंग व्हिडिओ बघावेत.
(४) विद्यार्थ्यांना याचा वापर करताना काही अडचणी आल्यास ९८३३८९७६७८ / ९०२९०२३०९० या Helpline वर संपर्क करावा अथवा अॅपमध्ये उपलब्ध असणाऱ्या Community Chat द्वारे देखील विद्यार्थ्यांच्या शंकाचे निराकरण करण्याची सुविधा उपलब्ध आहे.
(4) Celebrity school app मध्ये प्रोफाइल सेक्शन मध्ये विद्यार्थ्याने स्वत:चे नाव ऍड करुन सेलिब्रिटी ने हस्ताक्षर केलेली सर्टिफेकेट डाउनलोड करावी.
(६) विद्यार्थ्याने स्वतःचा गायन (Singing) / अभिनय (Acting) / नृत्य (Dance) याचे व्हिडिओ अॅपमधील Competition या Option वर Click करून अपलोड करावा अथवा ९०२९०२३०९० या क्रमांकावर WhatsApp करावा. (७) विद्यार्थ्यांनी स्वतःचे अपलोड केलेल्या व्हिडीओज् चे जिल्हा व राज्य स्तरावर मूल्यमापन करून पारितोषिके देण्यात येतील.
उपरोक्त प्रमाणे नमूद केल्यानुसार दिनांक ३१/०३/२०२४ पर्यंत या कार्यक्रमाची अंमलबजावणी पूर्ण करण्याकामी वर नमूद सदर संस्थेस संबंधित शाळेच्या मुख्याध्यापकांकडून / शिक्षकाकडून सहकार्य करण्यासाठी आपल्या स्तरावरून निर्देशित करण्यात यावे.
उपरोक्त प्रमाणे नमूद Scope of Work नुसार संबंधित संस्थेकडून योग्य पद्धतीने अंमलबजावणी होत असल्याची खातरजमा आपल्या स्तरावरून जिल्ह्यातील संबंधित पर्यवेक्षीय यंत्रणेमार्फत सबंधित शाळेस भेट देऊन योग्य पद्धतीने होत असल्याची खातरजमा करावी. यावाबत वस्तुनिष्ठ अहवाल या कार्यालयास सादर करावा.
(प्रदीपकुमार डांगे IAS)
राज्य प्रकल्प संचालक, M.P.S.P., मुंबई.
वरील संपूर्ण परिपत्रक पीडीएफ स्वरूपात डाऊनलोड करण्यासाठी खालील Download वर क्लिक करा.
महत्त्वाची माहिती मिळवण्यासाठी आपल्या व्हाट्सअप/टेलिग्राम ग्रुप वर 9765486735 हा नंबर ॲड करावा.
व्हिडिओ स्वरूपात माहिती लाईक शेअर कमेंट करा आमच्या पुढील युट्युब चैनल ला..
https://youtube.com/c/pradipjadhao
नवनवीन शैक्षणिक/शिक्षक व कर्मचारी हिताची माहिती मिळवण्यासाठी खालील व्हाट्सअप ग्रुप वर जॉईन व्हा.
 राज्यात प्रभावी अंमलबजावणी करण्याबाबत MPSP च्या मार्गदर्शक सूचना.){kind=link}
0 Comments